Uit de editie 2024 van het rapport van de Verenigde Naties over de stand van zaken op het gebied van voedselonzekerheid in de wereld (SOFI 2024), dat deze woensdag (24) in Rio de Janeiro werd gelanceerd, blijkt dat de ernstige voedselonzekerheid in Brazilië in 2023 met 85% is gedaald.
Braziliaanse scholen ontvangen voedsel van familielandbouw als middel om honger en armoede in het land te bestrijden. Foto: André Oliveira/ MDS
In absolute aantallen trof ernstige voedselonzekerheid 17,2 miljoen Brazilianen in 2022 en is nu teruggebracht tot 2,5 miljoen. Vergeleken met 2022 zijn de cijfers van 2023 gedaald van 8% naar 1,2% van de bevolking.
“De gegevens van de Verenigde Naties laten zien dat we op het juiste pad zitten. In slechts één jaar tijd onder de huidige regering hebben we ernstige voedselonzekerheid met 85% verminderd, waardoor 14,7 miljoen Brazilianen uit deze situatie zijn gehaald,” aldus de minister van Sociale Ontwikkeling en Bijstand, Familie en Strijd tegen Honger, Wellington Dias.
Volgens de FAO-methodologie treedt ernstige voedselonzekerheid op wanneer een persoon feitelijk geen toegang heeft tot voedsel en een hele dag of langer niet heeft gegeten. Het vertegenwoordigt concrete en actuele honger, die, indien regelmatig aanhoudend, leidt tot ernstige fysieke en mentale gezondheidsschade, met name in de vroege kindertijd, wat de ontwikkeling en cognitieve vorming beïnvloedt.
Vooruitgang in de strijd tegen honger
Het rapport is een gezamenlijk rapport van de VN-organisaties FAO, IFAD, UNICEF, WFP en WHO en biedt een jaarlijkse update van de ‘Hunger Map’. Het wordt op dezelfde dag en locatie uitgebracht als de ministeriële bijeenkomst van de G20 Task Force over het opzetten van een wereldwijde alliantie tegen honger en armoede.
Het SOFI-rapport benadrukt belangrijke vorderingen in de strijd tegen honger. Brazilië, dat in 2014 de “Hunger Map” had verlaten en deze status tot 2018 had behouden, zag een verontrustende stijging van armoede, extreme armoede en voedselonzekerheid van 2019 tot 2022. Het land kwam in de periode 2019-2021 opnieuw op de Hunger Map en bleef daar tot 2022, met sociaaleconomische indicatoren die een consistente toename van armoede lieten zien.
Als we alleen naar het jaar 2023 kijken in vergelijking met 2022, daalde de ernstige voedselonzekerheid van 8% naar 1,2% van de bevolking. In absolute aantallen is het aantal mensen in deze toestand teruggebracht van 17,2 miljoen Brazilianen die in 2022 getroffen waren, naar 2,5 miljoen, wat neerkomt op een afname van 85% in slechts één jaar.
Het nieuwe SOFI-rapport geeft aan dat ernstige voedselonzekerheid is afgenomen van 8,5% in het driejarenplan 2020-2022 tot 6,6% in het driejarenplan 2021-2023. Dit komt overeen met een afname van 18,3 miljoen naar 14,3 miljoen Brazilianen die ernstige voedselonzekerheid ervaren. In absolute termen betekent dit dat 4 miljoen mensen uit ernstige voedselonzekerheid zijn gehaald bij vergelijking van de twee driejarenplannen.
Omdat de FAO-indicator echter een driejaarlijks gemiddelde betreft (een gecombineerd gemiddelde van drie jaar), geeft deze niet duidelijk weer wat de impact is van het meest recente jaar, 2023, op de vooruitgang die het land boekt bij het bestrijden van honger. De resultaten bevatten namelijk nog steeds gegevens uit 2021 en 2022.
Als we alleen naar het jaar 2023 kijken in vergelijking met 2022, daalde de ernstige voedselonzekerheid van 8% naar 1,2% van de bevolking. In absolute aantallen is het aantal mensen in deze toestand teruggebracht van 17,2 miljoen Brazilianen die in 2022 getroffen waren, naar 2,5 miljoen, wat neerkomt op een afname van 85% in slechts één jaar.
De individuele gegevens voor 2023 laten zien dat, ondanks enkele verschillen tussen de schaal van de FAO en die van het Braziliaanse Instituut voor Geografie en Statistiek (IBGE), de meting van ernstige voedselonzekerheid door de FAO overeenkomt met de reductie die is waargenomen met behulp van de EBIA (Brazilian Food Insecurity Scale). Deze reductie bedroeg ongeveer 24 miljoen mensen tussen 2022 en 2023. Als er aanpassingen worden gedaan om de PNADc-IBGE-resultaten af te stemmen op de schaal die in 2022 door de Rede PENSSAN is gebruikt (aangezien IBGE de schaal in 2022 niet heeft gemeten), zou de reductie ongeveer 20 miljoen mensen bedragen tussen 2022 en 2023.
Het rapport, dat voor individuele landen alleen de gemiddelde gegevens voor het meest recente driejaarlijkse tijdvak geeft, stelt dat voedselonzekerheid daalde van 18,3 miljoen naar 14,3 miljoen Brazilianen tussen de driejaren 2020-2022 en 2021-2023. In absolute aantallen werden 4 miljoen mensen uit ernstige voedselonzekerheid gehaald bij vergelijking van de twee driejaren.
Foto:André Oliveira/ MDS
Prevalentie van ondervoeding en de “hongerkaart”
Met betrekking tot de indicator voor de prevalentie van ondervoeding (PoU), een tweede maatstaf die door SOFI wordt gebruikt en die gebaseerd is op macro-economische gegevens zoals voedselproductie, consumptie en distributie in verhouding tot inkomen in plaats van op steekproeven, heeft Brazilië ook de opwaartse trend in honger die werd waargenomen tijdens de regering van voormalig president Jair Bolsonaro, omgedraaid.
Als het jaar 2023 afzonderlijk wordt vergeleken met het driejaarlijkse tijdvak 2020-2022, daalde de prevalentie van ondervoeding in Brazilië van 4,2% naar 2,8%, wat een vermindering van een derde vertegenwoordigt. Volgens FAO-gegevens (beschikbaar in de FAOSTAT-database, die samen met het rapport wordt bijgewerkt), zijn bij vergelijking van het driejaarlijkse tijdvak 2020-2022 met het jaar 2023 3 miljoen mensen uit chronische ondervoeding geraakt in 2023 (van 9 miljoen naar 6 miljoen Brazilianen die chronische ondervoeding ervaren).
De PoU is de indicator die wordt gebruikt om de aanwezigheid of afwezigheid van een land op de Hunger Map te bepalen. Een land wordt van deze kaart verwijderd wanneer de indicator voor het gemiddelde van het meest recente driejaarlijkse tijdvak onder de 2,5% zakt.
In het driejarig gemiddelde dat in het SOFI-rapport wordt gebruikt, daalde de prevalentie van ondervoeding in Brazilië van 4,2% in het driejaarlijkse tijdvak 2020-2022 tot 3,9% in het driejaarlijkse tijdvak 2021-2023. Deze indicator wordt nog steeds sterk beïnvloed door de hoge niveaus die in 2021 en 2022 zijn waargenomen.
Net als bij de schaal voor voedselonzekerheid is de door SOFI gerapporteerde trend van afnemende honger echter ‘verwaterd’ in het driejaarlijkse gemiddelde, waarbij de resultaten van 2023 worden gecompenseerd door die van 2021 en 2022.
De PoU is de indicator die wordt gebruikt om de aanwezigheid of afwezigheid van een land op de Hunger Map te bepalen. Een land wordt van deze kaart verwijderd wanneer de indicator voor het gemiddelde van het meest recente driejaarlijkse tijdvak onder de 2,5% zakt.
“De gegevens uit deze editie versterken ons vertrouwen dat we Brazilië van de Hunger Map zullen halen in het driejarig tijdvak 2023-2025”, vierde minister Wellington Dias. “Alleen al voor 2023 hebben we de voedselonzekerheid teruggebracht van 4,2% naar 2,8% in slechts één jaar. Dit vergroot de kans op een driejarig gemiddelde van minder dan 2,5%, wat een nieuw wereldrecord zou zijn”, voegde het hoofd van de MDS toe.
Minister Dias concludeerde: “We zullen blijven werken met een nog grotere inzet om ervoor te zorgen dat niemand wordt uitgesloten van het sociale beschermingsnetwerk, zoals president Lula heeft bevolen. Ons doel is om ervoor te zorgen dat geen enkele Braziliaan deze ontberingen nog langer hoeft te doorstaan. Dit betekent ook dat we de belofte van de president moeten nakomen om de omstandigheden te creëren waarin mensen elke dag kunnen ontbijten, lunchen en dineren.”
Global Alliance: hoop op vooruitgang
Met de release van SOFI 2024 zijn ook de wereldwijde hongergegevens bijgewerkt. Helaas is er op mondiaal niveau weinig vooruitgang geboekt: naar schatting leden wereldwijd 733 miljoen mensen honger in 2023, bijna hetzelfde aantal als gerapporteerd in de editie van 2022, die 735 miljoen mensen bedroeg.
Volgens de voorspellingen in het rapport zullen, als de huidige trends zich voortzetten, in 2030 nog steeds 582 miljoen mensen chronisch ondervoed zijn.
“Zelfs nu de pandemie voorbij is, is de wereld er nog steeds niet in geslaagd de maatregelen om honger te bestrijden te hervatten”, aldus minister Wellington Dias.
Het rapport laat zien dat honger in Afrika blijft toenemen en relatief stabiel is gebleven in Azië; Latijns-Amerika heeft echter opmerkelijke vooruitgang geboekt. Afrika blijft de regio met het grootste deel van de bevolking dat honger lijdt: 20,4%, vergeleken met 8,1% in Azië, 6,2% in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied en 7,3% in Oceanië. Niettemin herbergt Azië nog steeds meer dan de helft van alle mensen ter wereld die honger lijden.
De minister benadrukte het belang van de symboliek van het internationale rapport dat voor het eerst in de geschiedenis buiten Rome of New York wordt gelanceerd. “De keuze om het in Brazilië te lanceren heeft een duidelijke reden: vandaag zetten we de eerste stappen in het vormen van een nieuwe Global Alliance against Hunger and Poverty in the world, een voorstel van president Lula. (De Alliance) zal naar verwachting werken aan het omkeren van dit traject en het nakomen van de beloften van Sustainable Development Goals 1 en 2, het elimineren van extreme armoede en het bereiken van nul honger in 2030,” aldus Dias.
De prevalentie van matige of ernstige voedselonzekerheid bleef tussen 2022 en 2023 vrijwel onveranderd in Afrika, Azië, Noord-Amerika en Europa, terwijl het in Oceanië verslechterde. Daarentegen merkte het rapport ook aanzienlijke vooruitgang op in Latijns-Amerika op deze indicator, deels vanwege verbeteringen in Brazilië.
De minister benadrukte het belang van de symboliek van het internationale rapport dat voor het eerst in de geschiedenis buiten Rome of New York wordt gelanceerd. “De keuze om het in Brazilië te lanceren heeft een duidelijke reden: vandaag zetten we de eerste stappen in het vormen van een nieuwe Global Alliance against Hunger and Poverty in the world, een voorstel van president Lula. (De Alliance) zal naar verwachting werken aan het omkeren van dit traject en het nakomen van de beloften van Sustainable Development Goals 1 en 2, het elimineren van extreme armoede en het bereiken van nul honger in 2030,” aldus Dias.
“Als alles goed gaat, willen we 2030 bereiken en kunnen stellen dat honger een probleem uit het verleden is. En als de vooruitgang in Brazilië kan aantonen dat dit zo is, dan is het echt mogelijk om honger snel te verminderen als er politieke wil en kennis is om overheidsbeleid te implementeren dat resultaten zal opleveren. Dit is het voorstel van de Alliantie,” voegde hij toe.
Zie ook
/Openbare release. Dit materiaal van de oorspronkelijke organisatie/auteur(s) kan van een punt-in-de-tijds aard zijn en bewerkt voor duidelijkheid, stijl en lengte. Mirage.News neemt geen institutionele standpunten of kanten in, en alle hierin geuite meningen, standpunten en conclusies zijn uitsluitend die van de auteur(s). Bekijk hier de volledige versie.